Dược sĩ Nguyễn Thị Thu Tác giả: Dương Thị Thanh
Nấm âm hộ là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị
Ẩn
]Nấm âm hộ là bệnh lý thường gặp ở phụ nữ, nhưng thực tế có nhiều người chủ quan không chữa trị. Bệnh không chỉ ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống, công việc mà còn có thể là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Vậy làm sao để nhận biết sớm và điều trị đúng cách? Tất cả những băn khoăn trên sẽ được chúng tôi giải đáp ngay trong bài viết này.
I – Nhiễm nấm âm hộ là gì?
Âm đạo, âm hộ của người phụ nữ thường chứa một lượng vi khuẩn và nấm men cân bằng lành mạnh. Hormone estrogen giúp cho vi khuẩn lactobacillus phát triển. Chúng có tác dụng tiêu diệt các sinh vật gây hại và giúp âm đạo được khỏe mạnh.
Tuy nhiên, khi sự cân bằng này bị xáo trộn thì có một loại nấm có tên Candida có thể phát triển nhanh ngoài tầm kiểm soát và gây nhiễm trùng nấm men.
Nhiễm nấm âm hộ là tình trạng phát triển quá mức của nấm candida. Sự phát triển này khiến cho âm đạo gặp phải một số tình trạng như viêm, ngứa, đau rát, tiết dịch.
Theo trang web my.clevelandclinic.org: Có đến 75% phụ nữ bị nhiễm nấm men ít nhất 1 lần trong suốt cuộc đời và hơn một nửa sẽ mắc hai lần trở lên trong đời. Nhiễm trùng nấm men được xem là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây nên bệnh viêm âm đạo (viêm âm đạo do vi khuẩn là nguyên nhân phổ biến).
Nhiều chị em gặp phải tình trạng nhiễm nấm âm hộ.
Trên trang www.mayoclinic.org cho biết: Nhiễm nấm âm hộ không được coi là bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, nguy cơ nhiễm nấm sẽ tăng lên ở thời điểm quan hệ tình dục thường xuyên. Ngoài ra còn có một số bằng chứng cho thấy nhiễm trùng có thể liên quan đến việc tiếp xúc bằng miệng với bộ phận sinh dục (quan hệ tình dục bằng miệng-bộ phận sinh dục).
Bệnh nhiễm nấm âm hộ có thể được điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị nhanh hay chậm còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như quá trình điều trị, loại thuốc bạn sử dụng.
II – Nguyên nhân gây nấm âm hộ
Có nhiều nguyên nhân khác nhau khiến cho nấm âm hộ sinh sôi và phát triển mạnh. Dưới đây là một số yếu tố phổ biến chị em cần nắm được để chủ động phòng tránh:
1. Vệ sinh vùng kín chưa đúng cách
Khi vi khuẩn trong âm hộ, âm đạo của bạn bị mất cân bằng, nó có thể khiến cho nấm candida sinh sôi, phát triển. Điều này xảy ra có thể là do chị em vệ sinh vùng kín chưa đúng cách.
Nếu chị em có thói quen thụt rửa sâu vào bên trong âm đạo cũng có nguy cơ dễ bị nấm âm hộ. Bởi hành động này không chỉ làm cho độ pH trong âm đạo bị mất cân bằng mà còn tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập vào sâu bên trong gây nên tình trạng viêm nhiễm.
Vùng kín không được vệ sinh sạch sẽ.
Vệ sinh vùng kín từ hậu môn ra âm đạo cũng là một trong những yếu tố có thể khiến cho chị em dễ bị nhiễm nấm. Bởi vi khuẩn có hại từ hậu môn sẽ có cơ hội tấn công xâm nhập và trong âm đạo gây viêm nhiễm.
Sử dụng dung dịch vệ sinh, xà phòng hay nước hoa vùng kín có chứa chất tẩy rửa mạnh cũng là nguyên nhân gây mất cân bằng tự nhiên của môi trường âm đạo. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm candida phát triển.
Sử dụng băng vệ sinh hay cốc nguyệt san kém chất lượng, đến kỳ kinh nguyệt không thay rửa thường xuyên cũng là nguyên nhân gây bệnh.
Việc mặc quần lót quá chật, chất vải không thông thoáng, không thấm hút mồ hôi. Hoặc không thay quần lót thường xuyên, giặt quần chưa đúng cách có thể khiến chị em dễ bị nấm âm hộ hơn.
2. Sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài
Theo trang my.clevelandclinic.org, sử dụng thuốc kháng sinh cũng được xem là một trong những nguyên nhân khiến cho chị em bị nấm âm hộ. Trong thuốc kháng sinh thường có tác dụng tiêu diệt các vi khuẩn có hại để bảo vệ sức khỏe.
Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp chúng còn tiêu diệt luôn cả vi khuẩn có lợi của âm đạo, âm hộ. Vì vậy, sẽ khiến cho pH của âm đạo bị mất cân bằng nên môi trường sẽ kiềm hơn hoặc axit hơn.
3. Thay đổi nội tiết tố
Theo các chuyên gia, những phụ nữ có nồng độ estrogen tăng cao dễ bị nấm âm đạo, âm hộ hơn so với người bình thường. Nguyên nhân khiến cho nồng độ estrogen tăng cao có thể là do sử dụng thuốc tránh thai hoặc phụ nữ dang mang thai, sau sinh…
Phụ nữ mang thai có nguy cơ bị nhiễm trùng nấm âm hộ cao hơn.
Lúc này, sức đề kháng trong cơ thể của chị em bị suy giảm. Bất cứ điều gì làm gián đoạn hoặc thay đổi nội tiết tố đều có thể phá vỡ sự cân bằng của nấm candida trong âm hộ, âm đạo.
4. Quan hệ tình dục không an toàn
Bệnh nấm âm hộ không được liệt kê vào danh mục bệnh có thể lây qua đường tình dục. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu cho thấy có 17% nấm được tìm thấy trong phế quản, 30% tìm thấy trong khoảng miệng và 38% tìm thấy trong ruột, còn lại ở trong âm đạo.
Do đó, nhiễm trùng nấm cũng có thể xuất hiện nếu như chị em quan hệ bằng miệng.
Ngoài ra, nếu như chị em bị bệnh tiểu đường có lượng đường trong máu cao cũng có nguy cơ bị nhiễm trùng nấm men cao hơn bình thường.
III – Triệu chứng nấm âm hộ
Một số nghiên cứu cho thấy có khoảng 20% phụ nữ bị nấm candida vùng kín mà không có bất cứ triệu chứng nào. Các trường hợp còn lại có thể gặp phải các dấu hiệu khác nhau tùy vào từng mức độ nhẹ hoặc nặng:
Vùng kín chị em cảm thấy ngứa ngáy hoặc đau rát.
– Vùng kín có dấu hiệu bị tấy đỏ, ngứa và đau rát. Cơn ngứa có thể diễn ra âm ỉ hoặc dữ dội, thời gian ngứa cũng khác nahu. Một số trường hợp bị ngứa nhiều đưa tay ra gãi khiến cho nấm lan rộng tới bẹn và hậu môn.
– Dịch âm đạo có sự thay đổi bất thường từ dạng nhầy chuyển thành vón cục và tạo thành những mảng dày dính vào thành âm đạo. Tuy nhiên, chúng không có mùi hôi khó chịu nào.
– Khi quan hệ tình dục chị em cảm thấy bị đau rát, một số trường hợp còn gặp khó khăn khi quan hệ.
– Phần niêm mạc âm hộ có dấu hiệu viêm đỏ.
– Khí hư ra nhiều hơn bình thường tạo cảm giác ẩm ướt ở vùng kín của chị em.
– Đối với những trường hợp hay bị nhiễm nấm âm hộ nặng người bệnh còn gặp phải một số triệu chứng khác như: Vùng kín sưng tấy, âm hộ, môi lớn, môi bé bị phù nề và lan ra cả vùng đùi và bẹn.
Ngay khi nhận thấy các triệu chứng này, chị em nên đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp.
IV – Viêm nấm âm hộ có nguy hiểm không?
Mức độ nguy hiểm của nhiễm trùng nấm còn phụ thuộc vào tình trạng bệnh. Tuy nhiên, khi chị em gặp phải tình trạng có thể phải đối mặt với một số vấn đề dưới đây:
1. Ảnh hưởng tới cuộc sống, sinh hoạt thường ngày
Trước tiên, các triệu chứng của bệnh nhiễm nấm âm hộ gây khó chịu và phiền toái tới người bệnh. Khí hư tiết ra nhiều, ngứa ngáy, đau rát khiến chị em cảm thấy lo lắng, khó tập trung vào công việc.
Khi tình trạng này kéo dài sẽ làm giảm chất lượng cuộc sống, công việc của chị em. Chị em sẽ cảm thấy thiếu tự tin, ngại giao tiếp với mọi người..
2. Ảnh hưởng tới đời sống tình dục, bạn tình
Nhiễm nấm âm hộ, âm đạo khiến cho chị em cảm thấy đau nhức, khó chịu khi quan hệ. Từ đó, làm cho chị em sợ hãi cuộc yêu, lâu dần sẽ ảnh hưởng tới đời sống hôn nhân của vợ chồng.
Ngoài ra, khi chị em bị nhiễm nấm candida nếu quan hệ không sử dụng biện pháp bảo vệ an toàn còn có thể lây nhiễm nấm cho người chồng hay bạn tình của mình. Nam giới khi bị nhiễm nấm sẽ gặp phải một số dấu hiệu như: Dương vật ngứa ngáy, sưng đỏ… Nếu tình trạng này không được điều trị sớm, kéo dài trong một khoảng thời gian sẽ làm tăng nguy cơ mắc phải một số bệnh lý khác.
Nấm âm hộ gây ảnh hưởng tới cuộc sống vợ chồng.
3. Tăng nguy cơ vô sinh hiếm muộn
Viêm nấm âm hộ nếu không được điều trị kịp thời, đúng cách còn có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của chị em. Bởi bệnh lý này có thể khiến chị em bị nhiễm trùng máu, tắc vòi trứng cản trở tinh trùng di chuyển gặp trứng gây nguy cơ vô sinh, hiếm muộn.
Các triệu chứng của nấm âm hộ không chỉ ảnh hưởng tới sinh hoạt, công việc hàng ngày mà còn gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm. Chính vì vậy, ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường, cảnh báo viêm nhiễm nấm chị em cần đến ngay bệnh viện để bác sĩ thăm khám, chẩn đoán chính xác và hướng dẫn điều trị hiệu quả.
V – Phương pháp điều trị nhiễm nấm âm hộ
Khi nghi ngờ bản thân bị nấm âm hộ, chị em nên tìm đến các địa chỉ thăm khám phụ khoa uy tín để được thăm khám, tư vấn. Để chẩn đoán bệnh bác sĩ sẽ yêu cầu chị em làm một số kiểm tra cần thiết để tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Phương pháp được áp dụng phổ biến là soi tươi và nhuộm soi dịch âm đạo để phát hiện nấm.
Bác sĩ sẽ tiến hành lấy mẫu dịch tiết âm đạo sau khi soi tử cung hoặc sử dụng tăm bông ngoáy sâu vào vùng âm đạo. Sau đó chuyển về phòng xét nghiệm để soi tươi, phát hiện nấm cũng như đánh giá được mức độ viêm nhiễm.
Tùy thuộc vào nguyên nhân nhiễm nấm âm hộ và mức độ tổn thương do nấm gây nên mà bác sĩ sẽ tư vấn các phác đồ điều trị phù hợp. Các cách chữa viêm nấm âm hộ phổ biến là sử dụng thuốc dạng uống, thuốc bôi hoặc thuốc đặt âm đạo.
1. Sử dụng thuốc uống
Đối với những trường hợp nấm candida phát triển nhanh chóng và có nguy cơ lan sang các bộ phận, cơ quan khác trong cơ thể bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc uống. Bác sĩ kê toa thuốc kháng nấm cùng với một số loại thuốc khác nhằm ức chế hoạt động gây viêm, đồng thời ngăn cản sự phát triển, lan rộng của nấm. Từ đó, tránh gặp phải những vấn đề về sức khỏe khác.
Điều trị nấm âm hộ bằng thuốc uống.
Khi sử dụng thuốc uống trị nấm âm hộ chị em cần thực hiện đúng theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý mua thuốc về uống hay tự tăng giảm liều khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Sau khi sử dụng hết thuốc chị em nên đi thăm khám lại theo lịch hẹn. Bác sĩ sẽ kiểm tra, đánh giá lại mức độ và tình trạng viêm nhiễm để từ đó có được biện pháp chữa trị phù hợp hơn.
2. Sử dụng thuốc bôi
Đối với những trường hợp chị em bị nhiễm nấm ở mức độ nhẹ hoặc trung bình và các đợt không thường xuyên bác sĩ có thể đề nghị bạn sử dụng kem bôi chống nấm không kê đơn hoặc dùng thuốc mỡ. Loại thuốc này có tác dụng cải thiện các triệu chứng như ngứa ngáy, đau rát, khó chịu ở vùng kín.
Ngoài ra, sử dụng thuốc bôi đúng cách còn giúp ngăn ngừa sự phát triển của nấm Candida, nấm men lây ra từ phía ngoài của vùng kín.
3. Sử dụng thuốc đặt trị nấm âm hộ
Thuốc đặt trị nấm là một trong những phương pháp được áp dụng để điều trị viêm nhiễm âm hộ, âm đạo do nấm hiện nay. Biện pháp này tiện lợi, dễ thực hiện và mang lại kết quả khả quan trong việc cải thiện các triệu chứng khó chịu do bệnh gây nên.
Thuốc đặt âm đạo được bào chế dạng viên nang, viên nén hình kén, hình tròn hoặc hình viên đạn. Khi đặt thuốc vào trong âm đạo chúng sẽ nhanh chóng tan ra, các hoạt chất sẽ thẩm thấu vào trong niêm mạc âm đạo và phát huy tác dụng.
Cần lưu ý rằng, mỗi nhóm đối tượng sẽ có những đơn thuốc khác nhau. Chị em tuyệt đối không tự ý sử dụng chung bởi có thể gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn.
Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu bạn nhận thấy vùng kín xuất hiện các dấu hiệu bất thường nên dừng lại ngay. Sau đó, thông báo cho bác sĩ điều trị để được hướng dẫn đổi sang loại thuốc phù hợp hơn.
VI – Ngăn ngừa nhiễm nấm âm hộ bằng cách nào?
Dựa trên những nguyên nhân gây nấm âm hộ, chị em có thể tự chủ động phòng tránh, bảo vệ sức khỏe vùng kín bằng một số biện pháp sau:
1. Giữ vùng kín luôn sạch sẽ, khô thoáng
Vùng kín sạch sẽ, khô thoáng là điều chị em cần thực hiện đầu tiên nếu như muốn ngừa nhiễm nấm âm hộ. Khi vệ sinh bộ phận sinh dục chị em nên lưu ý tới một số vấn đề sau:
– Vệ sinh vùng kín nhẹ nhàng, tránh thụt rửa quá sâu vào trong âm đạo. Không nên rửa từ trước ra sau bởi hành động này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các tác nhân xâm nhập gây bệnh.
– Vệ sinh sạch sẽ sau khi tiểu tiện, đại tiện đặc biệt trước và sau khi quan hệ tình dục.
– Trong những ngày hành kinh chị em nên vệ sinh vùng kín và thay băng thường xuyên. Nếu không thay băng không chỉ khiến cho vùng kín có mùi khó chịu mà các vi khuẩn, nấm men có cơ hội xâm nhập gây ngứa ngáy khó chịu.
2. Quan hệ tình dục an toàn
Chị em nên quan hệ tình dục an toàn, chung thủy 1 bạn tình. Khi quan hệ nên sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su.
Không nên thực hiện các hành động thô bạo gây tổn thương cho vùng kín. Điều này sẽ giúp chị em phòng tránh bệnh viêm nhiễm nấm hiệu quả.
Nếu bạn tình bị nhiễm nấm cần điều trị khỏi hoàn toàn rồi mới quan hệ trở lại.
3. Sử dụng dung dịch vệ sinh phù hợp
Để giúp vùng kín luôn sạch sẽ, khô thoáng ngăn ngừa các bệnh viêm phụ khoa chị em cũng cần lưu ý lựa chọn cho mình một loại dung dịch vệ sinh phù hợp với độ tuổi sinh lý của mình. Nếu chị em trong độ tuổi trung niên đang băn khoăn chưa biết nên chọn sản phẩm nào có thể tham khảo và lựa chọn Elpis 40+.
Elpis 40+ chứa các thành phần riêng biệt, được phát triển phù hợp với sinh lý của chị em tuổi trung niên:
– Elpis 40+ chứa pH trung tính nhờ vậy giúp làm sạch dịu nhẹ mà không gây nên tình trạng kích ứng, khô, xót.
– Bổ sung thêm hoạt chất mới Sepicalm giúp ngăn ngừa vi khuẩn gây viêm nhiễm vùng kín và làm dịu da.
– Lactoserum có trong Elpis 40+ rất già whey protein và chứa các acid amin quan trọng. Kết hợp cùng vitamin E có tác dụng làm dịu da, duy trì sự mềm mại, tươi trẻ ở vùng kín.
– Acid lactic giúp duy trì cân bằng pH vùng kín, ngăn ngừa sự phát triển của những tác nhân có hại.
– Elpis 40+ không chỉ giúp khử mùi hôi, mà còn giúp làm sạch một cách dịu nhẹ, không gây khô rát. Từ đó ngăn ngừa vi khuẩn gây viêm nhiễm, nấm ngứa.
4. Thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ
Ngoài việc giữ vệ sinh vùng kín, quan hệ tình dục an toàn chị em cũng nên chủ động thăm khám phụ khoa định kỳ. Việc làm này sẽ giúp chị em sớm phát hiện ra dấu hiệu bất thường để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh gặp phải những hậu quả không mong muốn.
Mong rằng với những thông tin trong bài viết này đã giúp chị em biết được nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị nấm âm hộ. Để từ đó thay đổi lối sống, sinh hoạt, vệ sinh hàng ngày để chủ động bảo vệ sức khỏe. Nếu chị em còn bất cứ băn khoăn nào cần được chúng tôi hỗ trợ thêm vui lòng liên hệ với dược sĩ qua hotline 1800.1125 (miễn cước phí).
Tham khảo thêm:
- Viêm nhiễm phụ khoa bị ngứa vùng kín phải làm thế nào
- Viêm phụ khoa sau sinh là dấu hiệu bệnh gì? Làm sao để khắc phục?
Tài liệu tham khảo:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/yeast-infection/symptoms-causes/syc-20378999
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/5019-vaginal-yeast-infection
https://www.cdc.gov/fungal/diseases/candidiasis/genital/index.html
https://www.webmd.com/women/understanding-vaginal-yeast-infection-basics
Dược sĩ Nguyễn Thị Thu Tác giả: Dương Thị Thanh