Dược sĩ Nguyễn Thị Thu Tác giả: Dương Thị Thanh
Dịch âm đạo là gì? Cách nhận biết âm đạo tiết dịch bất thường
Ẩn
]Dịch âm đạo là hiện tượng bình thường của cơ thể nữ giúp môi trường âm đạo luôn được khỏe mạnh, sạch sẽ. Thông qua tình chất, màu sắc, mùi của dịch tiết âm đạo chị em cũng có thể sớm phát hiện ra tình trạng viêm nhiễm hoặc bệnh phụ khoa để điều trị kịp thời, tránh gặp phải những biến chứng nguy hiểm.
I – Tiết dịch tiết âm đạo là gì?
Dịch tiết âm đạo hay còn gọi là khí hư, đây là chất lỏng trong, có màu trắng hoặc trắng nhạt chảy ra từ âm đạo của phụ nữ. Dịch tiết từ âm đạo là một quá trình tự nhiên và bình thường. Tuy nhiên, những thay đổi về dịch tiết thì có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc bệnh tật.
Tiết dịch âm đạo là hiện tượng bình thường ở phụ nữ.
Lượng dịch âm đạo được tiết ra nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào từng cơ địa của mỗi người. Một số người tiết ra nhiều chất tiết hơn những người khác, trong khi những người khác nhận thấy rất ít.
Màu dịch của âm đạo, độ đặc và lượng dịch cũng sẽ thay đổi theo từng ngày. Điều này còn tùy thuộc vào thời gian trong chu kỳ kinh nguyệt.
II – Dịch âm đạo có vai trò gì?
Dịch âm đạo có vai trò như một chất bôi trơn, giúp giữ ẩm và ổn định môi trường sinh dục. Từ đó, giúp bảo vệ âm đạo tránh khỏi sự phát triển của các tác nhân gây bệnh.
Ngoài ra, dịch tiết âm đạo còn tạo điều kiện để cho tinh trùng dễ dàng bơi sâu vào trong vòi trứng để thụ thai.
Vùng kín của chị em phụ nữ được coi là khỏe mạnh nếu như dịch tiết âm đạo bình thường. Ngược lại, nếu dịch tiết âm đạo ra nhiều kèm theo sự thay đổi về màu sắc, mùi thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa.
III – Cách nhận biết dịch âm đạo bình thường và bất thường
Chị em có thể nhận biết một số bệnh lý phụ khoa thông qua dịch âm đạo. Do đó, bạn cần phải phân biệt được đâu là khí hư bình thường và bất thường.
1. Nhận biết dịch âm đạo bình thường
Theo trang my.clevelandclinic.org, dịch tiết âm đạo bình thường phải trong hoặc trắng. Nó không có mùi khó chịu và nó có thể ra nhiều trước và sau khi rụng trứng. Các đặc điểm khác của dịch tiết âm đạo sinh lý bao gồm:
– Kết cấu: Dịch tiết âm đạo từ lỏng, dính đến nhớt, đặc và nhão là điều bình thường. Nội tiết tố trong cơ thể bạn gây ra sự thay đổi này, nhưng các yếu tố như nhiễm trùng cũng có thể làm thay đổi tính chất của dịch tiết âm đạo. Dịch tiết âm đạo đặc, nhiều bọt hoặc kèm theo ngứa và thay đổi màu sắc có thể là dấu hiệu bạn bị nhiễm trùng, viêm phụ khoa.
– Màu sắc: Dịch âm đạo có màu trong, trắng đục hoặc trắng nhạt là khí hư sinh lý hoàn toàn bình thường. Nếu như dịch âm đạo chuyển sang màu vàng đậm, nâu, xanh lá cây hoặc xám có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc vấn đề khác.
Dịch âm đạo bình thường có màu trắng trong, không mùi.
– Mùi: Dịch tiết âm đạo có thể có mùi nhưng không quá nồng và không gây khó chịu. Nếu bạn nhận thấy dịch tiết có mùi tanh hoặc hôi và kèm theo những thay đổi về kết cấu hoặc màu sắc, bạn có thể bị nhiễm trùng âm đạo.
– Số lượng: Một số người tiết ra nhiều dịch tiết âm đạo, trong khi những người khác tiết ra ít hơn. Một số yếu tố như mang thai, sử dụng thuốc tránh thai hoặc rụng trứng có thể ảnh hưởng đến lượng dịch tiết âm đạo của bạn. Những thay đổi đột ngột về lượng dịch tiết âm đạo bạn tiết ra có thể là dấu hiệu có điều gì đó không ổn ở vùng kín của chị em.
2. Nhận biết dịch âm đạo bất thường
Dựa vào tính chất, màu sắc và mùi của dịch tiết âm đạo chị em có thể phân biệt được đâu là dấu hiệu bất thường cảnh báo tình trạng viêm nhiễm phụ khoa hoặc bệnh phụ khoa tiềm ẩn cần điều trị sớm.
Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy tiết dịch âm đạo bất thường:
Dịch tiết âm đạo có màu trắng đục, vón cục là dấu hiệu bất thường.
– Màu trắng đục, vón cục: Chị em có thể thấy âm đạo tiết dịch màu trắng đục mịn trước kỳ kinh. Tuy nhiên, nếu dịch âm đạo đặc hơn, bị vón cục đi kèm mùi nồng khó chịu, đau rát, ngứa ngáy ở vùng kín thì đó có thể là dấu hiệu của bệnh viêm âm đạo do nấm candida. Lúc này, chị em nên đến cơ sở y tế để thăm khám và được bác sĩ kiểm tra, hướng dẫn.
– Màu xanh hoặc vàng: Nếu chị em nhận thấy âm đạo tiết ra dịch màu vàng đậm hoặc xanh loãng kèm theo mùi tanh, có bọt thì cần lưu ý. Bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng âm đạo hoặc mắc một số bệnh lây qua đường tình dục.
– Màu hồng nhạt hoặc nâu; Dịch âm đạo có màu nâu, hồng nhạt sau vài ngày có kinh nguyệt mà không đi kèm theo triệu chứng bất thường nào là dấu hiệu bình thường. Đó có thể là do máu kinh còn sót lại và lẫn trong dịch tiết âm đạo.
Tuy nhiên, nếu có đốm máu xuất hiện ở thời điểm khác nhau, đặc biệt là sau khi quan hệ chị em nên thăm khám phụ khoa. Bởi đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh viêm nhiễm phụ khoa nguy hiểm cần được điều trị kịp thời.
– Màu xám: Dịch âm đạo có màu xám cũng là một dấu hiệu không tốt. Khí hư có màu xám, hôi tanh đặc biệt là sau khi quan hệ tình dục là dấu hiệu điển hình của nhiễm khuẩn âm đạo. Do đó, khi thấy dịch tiết âm đạo có màu xám, mùi hôi chị em cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và có phương pháp điều trị phù hợp.
IV – Nguyên nhân khiến cho dịch âm đạo bệnh lý
Theo trang https://my.clevelandclinic.org/ dịch âm đạo bất thường có thể do một số nguyên nhân dưới đây gây nên:
1. Nhiễm nấm men
Nhiễm nấm âm đạo xảy ra khi nấm candida phát triển ngoài tầm kiểm soát trong âm đạo của bạn. Nó tạo ra dịch tiết âm đạo đặc, màu trắng, giống như phô mai. m đạo của chị em có thể sưng và ngứa, quan hệ tình dục có thể bị đau.
Dịch âm đạo tiết ra bất thường có thể do nhiễm nấm candida.
2. Do nhiễm Trichomonas
Trichomonas là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) bạn mắc phải khi quan hệ tình dục với người bị nhiễm bệnh. Dấu hiệu điển hình của bệnh là tiết ra khí hư nhiều có màu xanh lá hoặc màu vàng, có bọt, kèm theo mùi tanh, ngứa rát.
3. Viêm âm đạo do nấm
Dịch âm đạo tiết ra bất thường cũng có thể bắt nguồn từ nguyên nhân viêm âm đạo do nấm. Có rất nhiều yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển trong âm đạo như: Sử dụng kháng sinh kéo dài, phổ rộng, gia tăng glycogen âm đạo trong thai kỳ, dùng thuốc ngừa thai, suy giảm miễn dịch…
Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, có đến 75% phụ nữ bị nấm một lần trong đời. Nguyên nhân thường do nấm candida.
Khi viêm âm đạo do nấm candida chị em thường gặp phải một số dấu hiệu như: Ngứa vùng kín, âm đạo có cảm giác nóng, tiểu rát, đau khi quan hệ, âm hộ và niêm mạc âm đạo bị viêm đỏ.
4. Bệnh lậu và chlamydia
Chlamydia và bệnh lậu là hai bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến mà bạn có thể mắc phải khi quan hệ tình dục với người bị nhiễm bệnh.
Nhiễm chlamydia có đến hơn 70% không có triệu chứng, các trường hợp khác thì có biểu hiện viêm cổ tử cung, tiết dịch âm đạo bất thường, tiểu khó, quan hệ ra máu…
Dịch âm đạo tiết ra bất thường có thể do bệnh lậu.
Còn trường hợp chị em bị bệnh lậu thường không có triệu chứng. Khoảng 50% còn lại có dấu hiệu tiết dịch âm đạo bất thường như mủ, viêm cổ tử cung, đau bụng dưới, đau khi quan hệ, tiểu buốt, tiểu rắt… Nếu không được điều trị, nhiễm trùng có thể lan rộng, gây ra bệnh viêm vùng chậu kèm theo đau vùng chậu.
5. Bệnh HPV hoặc ung thư cổ tử cung
Nhiễm trùng papillomavirus ở người (HPV) lây lan qua đường tình dục. Nó có thể dẫn tới ung thư cổ tử cung.
Mặc dù bệnh lý này không gây ra những triệu chứng điển hình nhưng có thể tiết dịch có máu, màu nâu hoặc có nước kèm theo mùi hôi khó chịu.
V – Điều trị dịch âm đạo bất thường như thế nào?
Nếu chị em tiết dịch bất thường đi kèm với một số triệu chứng khác hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Một số triệu chứng chị em cần chú ý như:
– Đau bụng.
– Sốt.
– Giảm cân nhanh chóng không giải thích được.
– Mệt mỏi.
– Tăng đi tiểu.
Đầu tiên, bác sĩ sẽ thăm khám tổng quát bao gồm cả phụ khoa và thăm hỏi các triệu chứng mà chị em đang gặp phải, hoạt động tình dục, chu kỳ kinh nguyệt, tiền sử bệnh lý…
Một số trường hợp bác bác sĩ có thể yêu cầu chị em làm xét nghiệm tăng kết quả chẩn đoán. Có thể là là lấy dịch âm đạo để soi tươi và kết hợp sàng lọc ung thư cổ tử cung khi thăm khám phụ khoa, siêu âm…Hoặc có thể thực hiện xét nghiệm máu khi có những nghi ngờ vùng viêm chậu, áp xe phần phụ…
Sử dụng thuốc để điều trị dịch âm đạo tiết ra bất thường.
Sau khi thăm khám bác sĩ sẽ xác định được nguyên nhân, mức độ để từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Quá trình điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh.
– Nếu chị em bị nhiễm trùng nấm men bác sĩ có thể kê thuốc kháng nấm dưới dạng thuốc đặt. Hoặc bác sĩ có thể kê thêm một số loại thuốc bôi ngoài dạng gel hoặc kem để giảm tình trạng ngứa ngáy ở âm hộ.
– Trong trường hợp chị em bị nhiễm khuẩn âm đạo do tạp khuẩn các bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh đường uống kết hợp cùng với thuốc đặt âm đạo.
– Trichomonas thường được điều trị bằng thuốc metronidazole hoặc tinidazole.
Trong quá trình điều trị bệnh chị em cần tuân thủ thực hiện đúng theo hướng dẫn chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý mua thuốc hay dừng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
VI – Hướng dẫn cách phòng ngừa tiết dịch âm đạo bất thường
Dịch tiết âm đạo bình thường giúp vùng kín sạch sẽ, khỏe mạnh, hạn chế mắc phải những bệnh lý phụ khoa. Do đó, chị em có thể phòng ngừa dịch tiết âm đạo ra bất thường bằng một số biện pháp dưới đây:
1. Chọn quần lót phù hợp
Để đảm bảo vùng kín khỏe mạnh, tránh bị vi khuẩn, nấm hoặc các tác nhân gây hại khác tấn công xâm nhập bạn nên chọn quần lót làm từ chất liệu cotton. Bởi một số đồ lót bó sát và làm từ chất liệu vải, nylon, ren, lụa có thể tạo điều kiện nóng ẩm khiến cho nấm dễ phát triển.
Chị em nên dùng các đồ làm từ chất liệu cotton có kích thước vừa vặn. Nếu như ở nhà một mình, bạn có thể không cần mặc quần để vùng kín được thả rông, thông thoáng và không bị bí bách.
Khi đi tập gym hay thể thao nên ưu tiên chọn quần lót có khả năng thấm hút mồ hôi tốt và có lớp lót bên trong. Để đảm bảo không bị lây nhiễm các vi khuẩn tồn tại trên các thiết bị tập.
2. Bảo vệ sự cân bằng pH ở vùng kín
Theo các chuyên gia sức khỏe, để dịch âm đạo tiết ra bình thường chị em cần phải đảm bảo được sự cân bằng của pH âm đạo. Độ pH bình thường của âm đạo giao động từ 3,8 đến 4,5 nhưng việc thụt rửa sâu, sử dụng dung dịch vệ sinh có chất tẩy rửa mạnh có thể ảnh hưởng tới chỉ số này. Từ dó, khiến cho âm đạo dễ bị nhiễm trùng bởi những vi khuẩn có hại.
Nếu dịch âm đạo có mùi khó chịu, bạn nên đi gặp bác sĩ. Việc thụt rửa sẽ chỉ làm giảm bớt mùi chứ không giải quyết triệt để được vấn đề.
Ngoài ra, chị em cũng nên tránh sử dụng các loại xà phòng, xà bông hoặc dung dịch làm sạch quá mạnh ở âm hộ, âm đạo. Bởi chất tẩy rửa này có thể ảnh hưởng tới sự cân bằng pH của âm đạo.
Nếu chị em chưa biết nên chọn dung dịch vệ sinh nào có độ pH phù hợp với sinh lý tuổi trung niên có thể tham khảo và lựa chọn Elpis 40+. Elpis 40+ có độ pH trung tính phù hợp với pH sinh lý của chị em tuổi ngoài 40.
Nhờ vậy có tác dụng làm sạch mà không gây xót, kích ứng hay khô rát. Ngoài ra, sản phẩm còn chứa các thành phần như Sepicalm, Acid Lactic, Lactoserum, Vitamin E… giúp cân bằng pH vùng kín, ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn có hại và nấm candida, dưỡng ẩm mềm mại và phục hồi làn da cho vùng kín tươi trẻ.
3. Có chế độ ăn uống lành mạnh
Một trong những cách chăm sóc vùng kín khỏe mạnh và ngăn ngừa dịch âm đạo tiết ra bất thường đó là xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh. Bạn cần cung cấp cho cơ thể những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, uống đủ nước.
Chị em nên ưu tiên bổ sung một số loại thực phẩm có thể cải thiện sức khỏe vùng kín như:
– Sữa chua: Sữa chua chứa nhiều men vi sinh tốt cho sức khỏe. Nếu chị em ăn sữa chua thường xuyên sẽ giúp ngăn ngừa các vấn đề về âm đạo như nhiễm trùng nấm men. Tuy nhiên, chị em nên chọn các loại sữa chua giàu Lactobacillus, mỗi ngày nên tiêu thụ 1-2 hũ.
– Các loại trái cây giàu vitamin C: Cung cấp vitamin C thường xuyên cho cơ thể giúp tạo môi trường axit và ngăn ngừa nhiễm trùng nấm men, giúp vùng kín khỏe mạnh. Một số loại trái cây chị em nên ưu tiên bổ sung như cam, quýt, chanh…
– Việt quất: Nước ép từ việt quất chứa flavonoid, một chất kháng giúp chống lại những vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiểu. Ngoài ra, loại nước này giúp duy trì mức độ pH của nước tiểu được ổn định hơn.
4. Quan hệ tình dục an toàn
Chăm sóc vùng kín đúng cách là giải pháp giúp dịch âm đạo tiết ra bình thường. Khi quan hệ tình dục chị em nên sử dụng bao cao su để tránh mắc phải các bệnh xã hội như: Giang mai, HIV, lậu, mụn cóc sinh dục, Chlamydia…
Chị em nên sử dụng biện pháp bảo vệ khi có quan hệ tình dục.
Ngoài ra, bao cao su còn giúp duy trì độ pH khỏe mạnh trong âm đạo. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc sử dụng bao cao su khi quan hệ giúp duy trì môi trường axit ở âm đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của một số vi khuẩn có lợi như lactobacilli. Đồng thời, ngăn chặn sự phát triển của những vi khuẩn có hại.
5. Khám phụ khoa định kỳ
Nhiều người thường có suy nghĩ nếu không có bất cứ triệu chứng bất thường nào hoặc không mang thai thì không cần thăm khám phụ khoa định kỳ. Tuy nhiên, suy nghĩ này hoàn toàn sai lầm, bởi khi thăm khám định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm ra các dấu hiệu bất thường hoặc tình trạng viêm nhiễm, viêm phụ khoa.
Trong quá trình thăm khám phụ khoa chị em nên chia sẻ với bác sĩ về những vấn đề mà mình đang gặp phải. Để từ đó bác sĩ có được chẩn đoán chính chính xác nhất.
Trên đây là những thông tin cơ bản về tiết dịch âm đạo được chúng tôi tổng hợp và chia sẻ. Hy vọng sẽ giúp chị em có thêm được nhiều thông tin hữu ích để bảo vệ sức khỏe vùng kín. Nếu chị em còn bất cứ băn khoăn nào muốn được tư vấn thêm hãy liên hệ ngay với dược sĩ Elpis 40+ qua hotline 1800.1125 (miễn cước phí).
Tham khảo thêm:
Tham khảo thêm:
https://www.mayoclinic.org/symptoms/vaginal-discharge/basics/definition/sym-20050825
https://www.healthline.com/health/womens-health/what-is-discharge#tips
https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/4719-vaginal-discharge
https://www.nhs.uk/conditions/vaginal-discharge/
Dược sĩ Nguyễn Thị Thu Tác giả: Dương Thị Thanh